Co to jest Agile i Scrum i dlaczego warto z nich korzystać przy projektowaniu systemów IT?

Zlecając firmie IT wykonanie dedykowanego systemu warto poznać metody, w jakich będzie działał zespół programistów przygotowujących Twój projekt. Obecnie wiele firm informatycznych, w tym również nasza, pracuje w myśl zasad zawartych w metodykach Agile oraz Scrum. Czym zatem są te dwa terminy i dlaczego warto korzystać z nich przy tworzeniu systemów IT?

Z naszego artykułu dowiesz się:

• Co to jest Agile?
• Co to jest i jak działa Scrum?
• Jakie są role w zespole scrumowym? Kim jest Scrum Master i Product Owner?
• Gdzie Scrum może być wykorzystywany?
• Jakie narzędzia wykorzystuje się w pracy w metodyce Scrum?
• Dlaczego warto stosować Agile i Scrum przy tworzeniu projektów IT?

Co to jest Agile?

Agile software development to metodyka zwinnego programowania, powstała jako alternatywa do tradycyjnych metod pracy (np. Waterfall). Agile to tak naprawdę sposób myślenia o projekcie, w którego filozofię wpisują się różne metodyki jego prowadzenia, jak Scrum, Lean, Extreme Programming, Kanban, ASD. Wszystkie one, mimo pewnych różnic, łączy wspólny sposób postrzegania rzeczywistości projektów informatycznych. Został on przedstawiony w manifeście Agile opublikowanym w 2001 r. przez grupę siedemnastu specjalistów inżynierii oprogramowania, głoszącym iż zwinne programowanie opiera się na następujących zasadach:

• ludzie i współdziałanie ponad procesy i narzędzia
• działające oprogramowanie ponad rozbudowaną dokumentację
• współpraca z klientem ponad formalne ustalenia
• reagowanie na zmiany ponad podążanie za planem

Warto tu jednak podkreślić, że Agile nie odrzuca procesowego podejścia, tworzenia dokumentacji, umów formalnych czy planów, co często zarzucają mu oponenci.  Mówi za to, że te elementy są mniej istotne niż dobra współpraca między ludźmi, działający kod czy dostosowanie do sytuacji aktualnie panującej na rynku oraz stopnia wiedzy, który mógł się zmienić w trakcie trwania projektu. Tak naprawdę to zbiór dobrych praktyk, pozwalających na tworzenie elastycznych oraz nowoczesnych rozwiązań, dopasowanych do realnych i bieżących potrzeb biznesowych.

Co to jest i jak działa Scrum?

Metoda Scrum jest jednym z najpopularniejszych sposobów zwinnego podejścia do tworzenia oprogramowania. Jej idea opiera się na dostarczaniu klientowi systemu w częściach. W praktyce wygląda to tak, iż w trakcie regularnych spotkań odbywających się co miesiąc, prezentowane są gotowe „kawałki” programu, np. poszczególne moduły. Zaś prace programistyczne odbywają się w tzw. sprintach, czyli krótkich etapach w czasie, których klient posiada wgląd w postęp działań.

Taka forma umożliwia wprowadzanie zmian w projekcie na bieżąco, co z jednej strony przyśpiesza prace oraz wdrożenie rozwiązania, a z drugiej pozwala zmieniać kierunki rozwoju projektu, jeśli pojawi się taka potrzeba. Przykładowo, gdy okaże się, że dana funkcjonalność nie jest już potrzebna i powinna być zastąpiona przez coś innego.

Praca przy projekcie w metodyce Scrum rozpoczyna się zwykle od określenia wizji produktu – jego głównego celu. Nie ma natomiast konieczności dokładnego i wcześniejszego określenia działania każdej jego funkcji. Dlatego wielu osobom przyzwyczajonym do tradycyjnego, kaskadowego tworzenia projektów, gdzie najpierw odbywają się długie (trwające nawet kilka miesięcy) sesje planowania, a dopiero potem rusza praca nad systemem, zgodnie ze szczegółowym planem, stworzonym przeważnie na sztywno, trudno jest się odnaleźć w scrumowej rzeczywistości.

(Dowiedz się jak wybrać odpowiedni software house i jakie są modele rozliczeń z firmą IT)

Jakie są role w zespole scrumowym? Kim jest Scrum Master i Product Owner?

Scrum to słowo zapożyczone z terminologii sportowej, konkretnie z gry zespołowej rugby, w której zawodnicy formują tzw. młyn i w dosłownym tłumaczeniu to właśnie on oznacza Scrum. Jest to bardzo trafne zapożyczenie, gdyż praca w Scrum to właśnie gra zespołowa. Podobnie jak na boisku, tak i tu nie ma hierarchii ważności, czyli zależności przełożony – pracownik.

Zespół scrumowy jest stworzony tak, by posiadać niezbędne kompetencje do dostarczenia produktu. Zazwyczaj tworzy go od 3 do 9 specjalistów (analitycy, testerzy, programiści) i zwykle jest nazywany development team’em. Każdy jego ma równą pozycję w podejmowaniu decyzji i zrealizowaniu zadania, pełniąc funkcję niezbędnego ogniwa na drodze do osiągnięcia celu. Osoby wybierane do scrumowych zespołów mają przeważnie różne, uzupełniające się kompetencje. Pozwala to na stworzenie najwyższej jakości produktu, który odpowie na wszelkie potrzeby klienta.

Z zespołem developerskim ściśle współpracują dwie osoby:

• Product Owner
• Scrum Master

Product Owner pełni rolę reprezentanta klienta. Ma wizję produktu, zarządza zadaniami i ustala priorytety dla zespołu. Decyduje o tym, co jest w danym momencie najważniejsze. Wskazuje kierunek prac zespołowi, przekazuje wymagania od klienta i dba o ich wykonanie.

Scrum Master dba, aby zespół pracował zgodnie z przyjętymi w Scrum zasadami, jak również usuwa wszelkie przeszkody uniemożliwiające wykonanie zadania. Skupia się na tym jak zespół działa, a następnie dzieli się swoimi obserwacjami i tym samym pomaga zwiększyć efektywność pracy development team’u.

(Przeczytaj więcej o tym jak powstaje aplikacja dedykowana i projektowaniu w zgodzie z zasadami UX/UI)

Gdzie Scrum może być wykorzystywany?

Jak już wcześniej wspominaliśmy, Scrum najlepiej sprawdza się przy projektach IT. W Kotrak przede wszystkim wykorzystujemy pracę w zgodzie z metodyką Scrum do tworzenia dedykowanych systemów, jak również w projektach związanych z dopasowaniem różnych modułów oraz integracją różnych programów. W ten sposób nasi klienci na bieżąco mogą śledzić postęp prac developmentu, a tym samym reagować na wprowadzane rozwiązania, akceptując je na bieżąco lub zmieniając.

Scrum pozwala na dynamiczną pracę przy projekcie, ułatwiając tym samym stworzenie rozwiązania w pełni dopasowanego do potrzeb danego biznesu. Jednak jego metodyka nie odnosi się tylko do branży IT oraz usług internetowych.

Zgodnie z informacjami zawartymi w raporcie Scrum Master Trends, metodologia ta sprawdza się również w takich branżach jak:

• finanse i ubezpieczenia,
• consulting,
• rozwiązania inżynieryjne i technologiczne,
• telekomunikacja,
• logistyka.

Scrum dobrze sprawdza się w działaniach projektowych, gdzie końcowy produkt ma z jednej strony odpowiadać na potrzeby klienta, a z drugiej być elastycznym narzędziem, które w przyszłości może być dalej rozwijane zgodnie z nowymi wymaganiami.

(Przeczytaj jakie technologie są używane do tworzenia aplikacji dedykowanych i dlaczego warto korzystać z oprogramowania dedykowanego)

Jakie narzędzia wykorzystuje się w pracy w metodyce Scrum?

Do pracy w metodyce Scrum przy projektach IT wykorzystuje się narzędzia, które wspierają trzy aspekty:

• zarządzanie kodem źródłowym,
• zarządzanie Product Backlogiem (tzn. listą zadań do wykonania),
• zarządzanie pracą grupową.

W firmie Kotrak w pracy przy projektach scrumowych korzystamy przede wszystkim z Jira Software. To narzędzie, które zapewnia nam możliwość zwinnej współpracy programistycznej, pozwalając zespołom odpowiednio zaplanować, przeprowadzić i podsumować przebieg sprintów. Jira umożliwia również łatwy wgląd w przebieg projektów, a tym samym bycie na bieżąco z etapami realizacji.

Dodatkowo system Jira wykorzystujemy w późniejszych działaniach serwisowych oraz rozwojowych, po wdrożeniu systemu. W ten sposób nasi klienci mogą w szybki i prosty sposób zgłaszać usterki oraz problemy na nasz helpdesk, jak również śledzić stopień ich realizacji.

(Przeczytaj więcej o tym co obejmuje kompleksowa obsługa informatyczna firm w Kotrak, co to jest SLA – Service Level Agreement oraz CSI – Continual Service Improvement)

Dlaczego warto stosować Agile i Scrum przy tworzeniu projektów IT?

Stosowanie założeń Agile i Scrum w tworzeniu projektów IT wpływa na:

• elastyczność rozwiązania,
• wysokie dopasowanie systemu do potrzeb klienta,
• ułatwienie dalszego rozwoju programu, a co za tym idzie wspieranie rozwoju firmy klienta,
• szybszą i sprawniejszą realizację projektu, przez możliwość reagowania na jego poszczególne elementy na bieżąco.

Agile w swoim zamyśle wspiera również komunikację między klientem a firmą programistyczną. Usprawnia tym cały proces tworzenia projektu i pozwala na budowanie dobrych relacji biznesowych.

Praca w zgodzie z metodyką Scrum może początkowo nie wydawać się łatwa. Scrum jest niezwykle prosty w zrozumieniu, ale bywa trudny w opanowaniu. Jednak warto się na nim skupić, gdyż pozwala na duże możliwości optymalizacji działań,  rozwiązywanie złożonych problemów, a co za tym idzie, dostarczenie wydajnego, elastycznego oraz efektywnego produktu najwyższej jakości.

Pracę w Scrum można porównać do lustra, w którym codziennie przeglądasz efekty swoich działań i jeżeli Cię nie zadawalają, to zmieniasz sposób postępowania, wypracowując nowy, bardziej efektywny. Scrum wyzwala innowacyjność w zespole, przełamuje utarte, standardowe schematy, jednocześnie dając skuteczne narzędzia kontroli realizacji projektu.

(Przeczytaj więcej o tym jak powstaje aplikacja dedykowana i projektowaniu w zgodzie z zasadami UX/UI)

Artykuł powstał we współpracy z Anną Ornat, Project Managerem w Kotrak S.A.